درباره کتاب سرپرستی و نظارت آموزشی( نوشته توماس جی .سرجیوانی و رابرت جی) -زینب سرخ شهان

مقدمه:

  توضیحی مختصر درباره کتاب سرپرستی و نظارت آموزشی( نوشته توماس جی .سرجیوانی و رابرت جی) این کتاب از دل کلاس درس و فضای آموزشی برخاسته است ، و به همین خاطر کلیه مخاطبان این کتاب می توانند نه تنها به عنوان یک مرجع قوی در فرایند آموزشی از آن استفاده نمایند ، بلکه با درگیر شدن در فرایند تجربی نویسنده ، کلیه فرایند آموزش و نظارت بر آموزش را در محیط آموزشی خود به چالش گیرند این کتاب دارای 17 فصل می باشد که در اینجا خلاصه ای از فصل اول با عنوان چارچوبی برای نظارت  آمده است .

چارچوبی برای نظارت

در فصل اول این کتاب آمده است : ریچارد المور: یادگیری برای معلمان می تواند یک نفع شخصی و یا عمومی داشته باشد. در نفع شخصی فرد از

آن سود می برد که این متداول ترین الگوی یادگیری معلمان است. در نفع عمومی هم معلم هم مدرسه از آن سود می برند.

بزرگترین دارایی یک مدرسه هوش جمعی آن است معلمین به منظور اجتناب از گوشه گیری و انزوا نیاز دارند تا در امر سرپرستی ایفای نقش

کنند.

عدم برخورداری دانش آموز از آموزش مناسب و یا عدم تدریس خوب از سوی معلمان مشکلاتی است که ریشه درکیفیت سرپرستی مدرسه دارند

سه مسیر (کارنیومن) که سرپرستان برای کمک به موفق تر شدن مدارس طی می کنند عبارتند از:

1)ظرفیت آموزشی:که به صورت مشخصه های ویژگی های سازمانی مدرسه تعریف می شود و آموزش و یادگیری را حمایت می کند.

 2)کیفیت آموزشی:به صورت محتوای برنامه ی درسی تعریف شده که مربوط به رشته های حرفه ای و دانشگاهی است و به درک و کاربرد عمیق

 نیاز دارد

 3)مشارکت دانش آموزان: به صورت تعهد دانش آموزان به یادگیری معنی می شود.

به گفته نیومن ،اگه مدارس بخواند نقش موثرتری دریادگیری دانش آموزان داشته باشند،نمی توان تنها ازطریق حرکت درمسیرهای سرپرستی به

آنها کمک کرد.

درحین کار سرپرستان بایددرباره رهبری کلی که دریک مدرسه نیاز است ونوع وکیفیت رهبری سرپرستی که باید فراهم آورن توجه داشته باشند.

رهبری سرپرستی برارتقای ظرفیت آموزشی مدرسه و کیفیت آموزشی و برتقویت مشارکت تحصیلی دانش آموز تمرکز می کند.

رهبری کلی مدرسه بر ارتقای میزان و نوع حمایت اجتماعی و ساختاری که مدرسه می تواند در دسترس معلمان و دانش آموزان قرار دهد تمرکز

دارد. براساس دیدگاه نیومن ما معتقدیم که قلب رهبری سرپرستی، طراحی موقعیت هایی برای معلمان است تا بطور مداوم ظرفیت خود را برای

یادگیری، توجه و کمک به یکدیگر و آموزش هرچه مؤثرتر افزایش دهند.

سرپرست A

مشکل در سیستم تحصیلی جدید نیست بلکه معلمانی است که ازآن استفاده می کنند. سیستم را تغییر ندهید بلکه معلمان را تحت آموزش بهتر و

نظارت بسیار دقیق تر قرار دهید

سرپرستB

منبع مشکلات در مدرسه عدم تأکید بر ارتباطات انسانی است. مشکلات روابط انسانی رابرطرف سازید وآنگاه خواهیددید که معلمان باخورسندی

به همکاری بامدیریت دراجرای سیستم جدید می شتابند.

سرپرستC

 مشکل عدم ایجاد موقعیت هایی برای معلمان تا بتوانند نیاز خود به استقلال و نیز میل طبیعی خود به انجام شایسته امر را پاسخگو باشند.

سرپرستD

تغییرات ارائه شده واقع بینانه نیست این تغییرات نحوه ی  کارکرد واقعی مدارس و شیوه تفکر و رفتار معلمان را منعکس نمی سازد. ویژگی های

این برنامه درسی وسیستم آموزشی ونیزطرح  آموزش وارزشیابی عبارت بودنداز: اهداف مجزاازهم،فعالیت های ساختارمند، نتایجی که به راحتی

اندازه گیری می شوند،شیوه های اجرایی قطعی ومسلم،خطوط روشن اختیارات واینکه تنها یک روش مناسب برای سازماندهی،تدریس، وارزشیابی

 وجود دارد.

مدیریت علمی سنتی (سرپرستانA) : ریشه درتفکرات وآثارفردریک تیلور وپیروان وی دراوایل دهه 1900 دارد.

دستورکارمدیریت علمی به شرح زیر می باشد:

1- بهترین روش را شناسایی کنید 2- یک سیستم کاری را برمبنای یافته های فوق توسعه دهید 3- انتظارات را باکارگران درمیان بگذارید

4- کارگران رابرای کارباسیستم آموزش دهید5- به منظور اطمینان یافتن ازاجرای سیستم به نظارت و ارزشیابی بپردازید

روابط انسانی (سرپرستان B) : درطول دهه 1930 ظهور یافت التون مایو که یک فیلسوف اجماعی واستاد مدیریت تجاری دردانشگاه هاروارد بود،

نقش بسزایی درتوسعه سرپرستی روابط انسانی ایفا نمود.سرپرست B به عدم توجه سیستم آموزشیربه نیازهای آموزگاران می پردازد.

نظریه های منابع انسانی (سرپرستان C)  : این سرپرست معتقد است که آموزش موفق و بهبود مدرسه زمانی به وقوع می پیوندند که معلم از

انگیزه وتعهد بالایی برخوردارباشد .

 سرپرستی هنجار مدار(سرپرستانD):او بر سرپرستی مستقیم تاکید کمتری دارد حال با هر فرم و شکلی که باشد.به عقیده ی سرپرست D هر

چقدر هم که این نوع سرپرستی بتواند موثر باشد باز موفقیت آن تا حد زیادی به برخی از نیروهای بیرونی بستگی دارد.این سرپرست بر ارزش های

مشترک تاکید دارد

در بطن این نظریه ،سه فرض عمده راجع به طبیعت و ماهیت انسان وجود دارد :اکثر معلمان هم قادر هستند تا منافع شخصی خود را فدا کنند و

هم به خاطر نفع عموم ،مایل به چنین کاری هستند ؛ترجیحات و سلایق ،ارزش ها ،هیجانات و احساسات ،باورها محرکان نیرومندی برای رفتار

انسانی هستند ؛تفکر و باور معلمان از طریق عضویت آن ها در گروه ها و روابطشان با افراد دیگر شکل می گیرد .

 نتيجه گيري :

        با توجه به اين فصل به اين نتيجه مي رسيم كه کار نظارت وسرپرستی کارتیمی و گروهی است یعنی اگر معلمان و مدیر مدرسه با ناظر هماهنگی و کار تیمی نداشته باشد کار نظارت کاری بیهوده و ناقص است و در واقع هیچ تاثیری بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان که کار اصلی نظارت اسیت محقق نخواهد شد.

منبع :

توماس جی . سرجیوانی و رابرت جی .استارات (1393) ، (ترجمه عبدالمحمد طاهری و محمد شعبانی ) ، سرپرستی و نظارت آموزشی ، ( انتشارات آوای نور)،فصل 1